Bạn đã từng phải trải qua chuỗi phỏng vấn liên tục mà vẫn không thể tìm thấy ứng viên phù hợp cho vị trí tuyển dụng chưa? Đôi lúc vấn đề không phải nằm ở chất lượng của các ứng viên mà do phụ thuộc nhiều vào cách mà nhà tuyển dụng đặt câu hỏi khi phỏng vấn. Việc dùng các phương pháp và kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả khi tuyển dụng sẽ giúp cho bộ phận Nhân sự đánh giá được chính xác năng lực, tính cách và sự phù hợp của ứng viên với vị trí tuyển dụng. Hãy cùng Vieclam1 khám phá những cách đặt câu hỏi phỏng vấn giúp nâng cao chất lượng tuyển dụng trong bài viết dưới đây nhé!
Contents
5 cách đặt câu hỏi phỏng vấn hiệu quả
Đặt câu hỏi phỏng vấn mở
Các câu hỏi phỏng vấn dạng mở đặt ra yêu cầu ứng viên phải có khả năng tư duy và thể hiện quan điểm hoặc thái độ của bản thân một cách rõ ràng. Cách hỏi mở không giới hạn phạm vi câu trả lời của ứng viên trong một khuôn khổ cụ thể nào đó.
Mục đích sử dụng câu hỏi mở thường là để nhà tuyển dụng có cái nhìn sâu sắc hơn về ứng viên, bao gồm cả phong cách làm việc, mục tiêu cá nhân và hướng phát triển. Chẳng hạn, thông qua một câu hỏi mở, nhà tuyển dụng có thể yêu cầu ứng viên chia sẻ cách họ đã nâng cao hiệu suất làm việc trong quá khứ và làm thế nào họ có thể áp dụng những kinh nghiệm đó vào những thách thức mới.
Dưới đây là một số mẫu câu hỏi mở mà phòng nhân sự có thể sử dụng:
- Hãy kể về một tình huống cụ thể mà bạn đã thể hiện khả năng nâng cao năng suất trong công việc của mình.
- Tại sao bạn quyết định nộp đơn vào công ty chúng tôi?
- Điểm mạnh và điểm yếu lớn nhất của bạn là gì?
- Thách thức nghề nghiệp lớn nhất mà bạn đã phải đối mặt là gì?
- Theo bạn, sự nghiệp của bạn sẽ phát triển như thế nào trong vòng 5 năm tới?
- Công việc lý tưởng đối với bạn sẽ có những đặc điểm gì mà bạn đánh giá cao?
Câu hỏi tuyển dụng nên được đặt thường xuyên trong quá trình phỏng vấn, xen kẽ với các câu hỏi đóng cửa để thu được cái nhìn tổng thể và đa chiều hơn về ứng viên. Để tránh hiểu lầm hoặc nhận được câu trả lời mơ hồ, quan trọng là làm rõ câu hỏi ngay từ đầu. Hạn chế sử dụng các câu hỏi quá chung chung, như “Mục tiêu sự nghiệp của bạn là gì?”, để đảm bảo rằng ứng viên hiểu rõ và có thể cung cấp thông tin cụ thể và chi tiết.
Đặt các câu hỏi giả định
Câu hỏi giả định là một loại câu hỏi mở đầu bằng việc đưa ra một tình huống ảo và yêu cầu ứng viên mô tả quan điểm của mình cũng như cách họ sẽ xử lý trong tình huống đó. Việc đặt câu hỏi phỏng vấn giả định này giúp nhà tuyển dụng đánh giá năng lực của ứng viên trong việc giải quyết vấn đề và cách họ đối diện với một tình huống cụ thể. Để có câu hỏi phỏng vấn giả định hiệu quả và xây dựng các tình huống cụ thể, người phỏng vấn cần sở hữu kỹ năng tuyển dụng đầy đủ.
Dưới đây là một số câu hỏi giả định mà bộ phận Nhân sự có thể sử dụng:
- Giả sử dự án bạn đang quản lý không đạt được các mục tiêu đã đặt ra. Bạn sẽ phản ứng như thế nào?
- Nếu bạn phát hiện tinh thần làm việc của đội ngũ của bạn giảm sút, bạn sẽ thực hiện những bước nào để cải thiện tình hình?
- Trong vai trò quản lý tuyển dụng cho vị trí này, bạn sẽ tìm kiếm những kỹ năng cụ thể nào ở ứng viên?
- Nếu bạn có cơ hội thay đổi hướng sự nghiệp ban đầu của mình, bạn sẽ làm điều gì khác biệt?
Khi đặt câu hỏi giả định, quan trọng là những tình huống được đề cập phải gắn liền với yêu cầu và tiêu chí của công việc. Người phỏng vấn cần chú ý đến cách ứng viên tiếp cận vấn đề và giải quyết nó, thay vì chỉ quan tâm đến câu trả lời cụ thể.
Đặt các câu hỏi đuổi
Loại câu hỏi đuổi là phương pháp hỏi xoay quanh vấn đề nhằm “kiểm tra” khả năng phản ứng của ứng viên thông qua việc đặt những câu hỏi liên tục. Cách này không chỉ giúp nhà tuyển dụng đánh giá mức độ trung thực trong các câu trả lời mà còn làm nổi bật khả năng linh hoạt và tự tin của ứng viên. Thông thường, những người nhanh nhẹn và tự tin sẽ phản ứng mạnh mẽ và nhanh nhạy, trình bày rõ ưu điểm của mình. Ngược lại, những ứng viên ít kinh nghiệm có thể bộc lộ sự vụng trộm và dễ dàng bị đẩy vào tình huống khó khăn.
Dưới đây là một ví dụ về cách đặt câu hỏi đuổi:
- Bạn đã nói về việc muốn giữ chức vụ trưởng phòng trong vòng 3 năm tới, liệu rằng bạn có cảm thấy mục tiêu này khả thi không? Tại sao bạn lại nghĩ vậy?
- Bạn có một lộ trình cụ thể để đạt được mục tiêu này không?
- Tại sao bạn tin rằng bạn có khả năng đạt được điều này?
Cần chú ý đặt câu hỏi đuổi vào thời điểm thích hợp để tránh tạo ra bầu không khí căng thẳng trong buổi phỏng vấn. Các câu hỏi này thường nên được sử dụng ở giữa hoặc gần cuối buổi phỏng vấn.
Lưu ý rằng cần tránh việc đặt các câu hỏi quá áp đặt và có ngôn ngữ mạnh mẽ. Hãy làm rõ vấn đề quan trọng và tạo cơ hội cho ứng viên để suy nghĩ và trả lời.
Đặt kiểu câu hỏi thăm dò
Câu hỏi thăm dò là một phương pháp được ứng dụng để thu thập thông tin chi tiết về một vấn đề cụ thể. Bằng cách đặt câu hỏi trong quá trình phỏng vấn thăm dò, nhà tuyển dụng có thể có cái nhìn toàn diện và sâu sắc về vấn đề mà họ quan tâm. Để đặt câu hỏi thăm dò một cách hiệu quả, có thể áp dụng công thức 5W: Cái gì – Khi nào – Ở đâu – Tại sao – Ai.
Phương pháp đặt câu hỏi phỏng vấn thăm dò
Khi nào nên sử dụng câu hỏi: Phương pháp phỏng vấn thăm dò được áp dụng khi ứng viên có xu hướng tránh né và không muốn tiết lộ thêm thông tin.
Lưu ý: Cần chú ý rằng chỉ nên sử dụng câu hỏi thăm dò khi cần tìm hiểu rõ nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, không nên quá mức chi tiết vào những nội dung không cần thiết.
Đặt các câu hỏi dạng phễu
Câu hỏi dạng phễu là một hình thức đặt câu hỏi tập trung vào chi tiết của một vấn đề chung ban đầu. Để áp dụng loại câu hỏi phỏng vấn này trong quá trình tuyển dụng, nhà tuyển dụng sẽ bắt đầu từ một câu hỏi tổng quan về vấn đề mà họ quan tâm, sau đó chuyển sang những câu hỏi chi tiết hơn.
Ví dụ về câu hỏi dạng phễu:
- Bạn đã có kinh nghiệm làm việc nhóm chưa?
- Trong những dự án làm việc nhóm trước đây, bạn đã làm việc với bao nhiêu thành viên trong nhóm?
- Trong quá trình làm việc nhóm, bạn đã gặp phải những khó khăn cụ thể nào không?
- Làm thế nào bạn đánh giá về khả năng làm việc nhóm của chính bạn?
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn dạng phễu:
- Khi đặt câu hỏi dạng phễu, quan trọng nhất là bắt đầu từ một cấp độ tổng quan và sau đó chuyển sang chi tiết hơn để thu thập thông tin cần thiết về ứng viên.
- Câu hỏi phải được thiết kế sao cho tập trung vào những thông tin quan trọng, liên quan đến yêu cầu công việc cụ thể, nhằm tránh việc đặt quá nhiều câu hỏi nhỏ lẻ có thể làm phức tạp quá trình phỏng vấn và gây khó khăn cho ứng viên.
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn dựa theo mô hình STAR – bí quyết “đọc vị” ứng viên hiệu quả
Mô hình STAR là một phương pháp phỏng vấn phổ biến được sử dụng để đánh giá khả năng và kinh nghiệm của ứng viên trong một tình huống cụ thể. Đây là cách đặt câu hỏi phỏng vấn theo mô hình STAR và bí quyết để “đọc vị” ứng viên hiệu quả:
S (Situation – Tình huống):
Đặt câu hỏi về một tình huống cụ thể mà ứng viên đã phải đối mặt trong quá khứ.
Ví dụ: “Hãy kể cho chúng tôi về một tình huống khó khăn mà bạn đã gặp trong công việc trước đây.”
T (Task – Nhiệm vụ):
Yêu cầu các ứng viên mô tả nhiệm vụ hay mục tiêu cụ thể mà họ cần đạt được trong tình huống đó.
Ví dụ: “Trong tình huống đó, bạn được giao nhiệm vụ gì?”
A (Action – Hành động):
Hỏi về các bước cụ thể mà ứng viên đã thực hiện để giải quyết tình huống hoặc đạt được mục tiêu.
Ví dụ: “Làm thế nào bạn đã hành động để giải quyết vấn đề đó? Bạn đã thực hiện những bước nào?”
R (Result – Kết quả):
Hỏi về kết quả của hành động của ứng viên, cũng như những kinh nghiệm họ học được từ đó.
Ví dụ: “Cuối cùng, kết quả của quá trình giải quyết vấn đề đó là gì? Bạn đã học được điều gì từ trải nghiệm đó?”
Bí quyết “đọc vị” ứng viên hiệu quả khi áp dụng mô hình STAR:
- Chú ý đến chi tiết: Lắng nghe cẩn thận để bắt kịp chi tiết của câu trả lời, đặc biệt là những hành động cụ thể mà ứng viên đã thực hiện.
- Đánh giá kết quả: Hỏi về kết quả cuối cùng của tình huống để đánh giá khả năng giải quyết vấn đề và đạt được mục tiêu của ứng viên.
- Xác minh thông tin: Hỏi thêm về các chi tiết quan trọng để xác minh sự chắc chắn và trung thực của câu chuyện.
- Đối chiếu với yêu cầu công việc: Kết hợp câu trả lời của ứng viên với yêu cầu và kỹ năng cần thiết cho công việc để đảm bảo sự phù hợp.
Ví dụ
Câu hỏi: “Hãy kể cho chúng tôi về một tình huống cụ thể khi bạn phải quản lý một xung đột trong nhóm làm việc. Mô tả vấn đề, nhiệm vụ của bạn và cách bạn đã giải quyết.”
- Tình huống: Trong dự án lớn của chúng tôi, có một xung đột giữa hai thành viên trong nhóm về phương án tiếp cận dự án.
- Nhiệm vụ: Nhiệm vụ của tôi là giải quyết xung đột một cách hiệu quả để đảm bảo tiến trình dự án không bị ảnh hưởng.
- Hành động: Tôi mời cả hai thành viên tham gia cuộc họp để lắng nghe quan điểm của họ, tìm ra điểm chung và đề xuất một phương án kết hợp. Tôi cũng tổ chức một buổi đàm phán để giúp họ hiểu rõ hơn về nhau và tạo ra một không khí làm việc tích cực.
- Kết quả: Cuối cùng, họ đã đồng ý làm việc cùng nhau và dự án được hoàn thành đúng hạn.
Một số mẹo giúp nâng cao kỹ năng đặt câu hỏi phỏng vấn
Luyện tập trước khi phỏng vấn
Chuẩn bị trước buổi phỏng vấn là một phần quan trọng không chỉ đối với ứng viên mà còn đối với nhà tuyển dụng. Nhiều người thường xem nhẹ việc luyện tập trước phỏng vấn chỉ đối với ứng viên mới, nhưng thực tế, phỏng vấn là một quá trình giao tiếp hai chiều giữa nhà tuyển dụng và ứng viên.
Để tạo ra một buổi phỏng vấn hiệu quả và chuyên nghiệp, HR cũng cần chuẩn bị kỹ lưỡng. Việc tổ chức buổi thực hành với sự tham gia của đồng nghiệp và thu thập ý kiến, lời khuyên từ họ sẽ giúp nhà tuyển dụng điều chỉnh và hoàn thiện kỹ năng đặt câu hỏi, kỹ năng giao tiếp và đàm phán. Điều này giúp buổi phỏng vấn diễn ra một cách suôn sẻ hơn và đảm bảo tính hiệu quả của nó.
Nghiên cứu các ứng viên trước khi bắt đầu phỏng vấn
Việc liên quan đến việc nghiên cứu trước về ứng viên mang lại lợi ích đối với nhà tuyển dụng bằng cách cung cấp cái nhìn tổng quan về năng lực và kinh nghiệm của ứng viên. Thông qua việc này, nhà tuyển dụng có thể chọn lựa những câu hỏi phỏng vấn phù hợp và có hiệu quả.
Hơn nữa, việc tìm hiểu trước về ứng viên giúp nhà tuyển dụng tránh được việc lặp đi lặp lại những thông tin đã được cung cấp trong hồ sơ, từ đó tiết kiệm thời gian và tập trung vào những câu hỏi chuyên sâu hơn về chuyên môn.
Chuẩn bị trước những câu hỏi
Trong mọi buổi phỏng vấn, việc chuẩn bị trước bộ câu hỏi phỏng vấn là điều không thể thiếu đối với nhà tuyển dụng, nhằm đảm bảo việc thu thập thông tin từ ứng viên được thực hiện một cách chính xác và hiệu quả. Bộ câu hỏi cần được xây dựng một cách đa dạng, bao gồm cả câu hỏi mở và đóng, câu hỏi tình huống, cũng như câu hỏi về hành vi, nhằm tạo ra một khung nhìn toàn diện về ứng viên.
Mục tiêu là để nhận biết và đánh giá kỹ năng, kinh nghiệm làm việc, khả năng làm việc nhóm, và nhiều khía cạnh khác của ứng viên. Việc kết hợp các loại câu hỏi này giúp tạo ra một bức tranh chi tiết về người ứng tuyển, đồng thời giúp nhà tuyển dụng hiểu rõ hơn về sự phù hợp của ứng viên với công việc cụ thể.
Từ việc đặt câu hỏi mở để khám phá thông tin chi tiết, đến câu hỏi tình huống để đánh giá khả năng giải quyết vấn đề, và câu hỏi về hành vi để hiểu rõ động cơ và giá trị cá nhân, mọi câu hỏi đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình tìm kiếm và lựa chọn ứng viên phù hợp nhất.
Linh hoạt khi phỏng vấn
Tính linh hoạt có nghĩa là người tuyển dụng cần có khả năng điều chỉnh kế hoạch phỏng vấn dựa vào tình hình cụ thể. Bạn phải sẵn sàng chấp nhận những điều chỉnh nhỏ so với kế hoạch ban đầu, miễn là chúng đảm bảo rằng buổi phỏng vấn diễn ra một cách hiệu quả và theo đúng hướng.
Nói ít lại và lắng nghe ứng viên nhiều hơn
Nhà tuyển dụng cần đặt những câu hỏi thích hợp và tương tác với ứng viên khi cần thiết, nhưng quan trọng nhất là phải đảm bảo rằng ứng viên có đủ cơ hội để tỏa sáng và thể hiện bản thân. Hơn nữa, việc lắng nghe tích cực và sử dụng các hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ (như cử chỉ, điệu bộ) là rất quan trọng để tạo cảm giác thoải mái cho ứng viên, giúp họ có thể tham gia vào buổi phỏng vấn một cách hiệu quả nhất.
Trong bài viết trên, Vieclam1 đã trình bày những cách đặt câu hỏi trong phỏng vấn hiệu quả mà các nhà tuyển dụng không nên bỏ qua, nhằm cải thiện chất lượng quá trình tuyển dụng. Để tối ưu hóa hiệu suất của quá trình tuyển dụng trong doanh nghiệp, việc sử dụng công nghệ được coi là một yêu cầu quan trọng. Hãy thường xuyên theo dõi Vieclam1 để cập nhật những kiến thức hữu ích nhé!
